Dzięki codziennemu szczotkowaniu i nitkowaniu zębów nie tylko możesz cieszyć się świeżym oddechem, ale i nie musisz zmagać się z płytką nazębną czy też kamieniem nazębnym. Jednak czym tak naprawdę są te rzeczy? Czy to dwa różne określenia na takie samo zjawisko, czy może coś zupełnie innego? W tym artykule dowiesz się, co to jest kamień nazębny i płytka nazębna, a także poznasz podstawowe różnice pomiędzy nimi.
Tego dowiesz się z artykułu:
- Czym jest płytka nazębna?
- Co to jest kamień nazębny?
- Płytka nazębna a kamień nazębny – różnice
- Kamień nazębny i płytka nazębna – jak usunąć je z zębów?
Czym jest płytka nazębna?
Płytka nazębna to określenie, z którym możesz spotkać się bardzo często w kontekście higieny jamy ustnej. To nic innego, jak przezroczysty i lepki osad, który nieprzerwanie odkłada się na zębach w ciągu dnia.
Jest kilka głównych substancji, z których składa się płytka nazębna – bakterie, resztki pożywienia oraz cukry, które były obecne w posiłku. Miejsca, w których osad bakteryjny odkłada się najłatwiej, to bruzdy zębowe o nieregularnej strukturze i przestrzenie międzyzębowe, a także obszary pod linią dziąseł.
Płytka nazębna to kluczowa przyczyna próchnicy – stanowi bowiem idealne środowisko dla szkodliwych bakterii próchnicotwórczych. Gdy nie jest utrzymywana odpowiednia higiena jamy ustnej, bakterie te namnażają się oraz żywią się cukrami zawartymi w płytce nazębnej. Efektem tego procesu jest wydalanie przez mikroorganizmy kwasu mlekowego, który wpływa destrukcyjnie na szkliwo. Tutaj znajdziesz 6 najważniejszych porad na temat tego, jak zapobiec próchnicy.
Trzeba zwrócić uwagę również na negatywny wpływ na leczenie zgryzu, który ma płytka nazębna. Aparat ortodontyczny znacznie utrudnia szczoteczce i nici dentystycznej dotarcie do trudno dostępnych zakamarków. Nieodpowiednia higiena w tym przypadku może skutkować niezadowalającym efektem końcowym leczenia dla pacjenta, lub nawet próchnicą i innymi chorobami zębów. Zapoznaj się z naszym praktycznym poradnikiem jak dbać o aparat ortodontyczny, aby uniknąć takiego rozwoju sytuacji.
Ubytki w szkliwie to jednak niejedyne ryzyko, które wiąże się z brakiem odpowiedniego usuwania płytki nazębnej. Po upływie zaledwie kilkudziesięciu godzin zaczyna się bowiem proces jej mineralizacji, w efekcie którego twardnieje i nabiera żółto-brązowego zabarwienia. Przez to osad bakteryjny nie tylko staje się widoczny na zębach, ale i przyczynia się do powstawania dużo poważniejszych problemów zdrowotnych w jamie ustnej.
Co to jest kamień nazębny?
Płytka bakteryjna poprzedza więc trudny do usunięcia i nieestetyczny kamień nazębny. Skąd się bierze ten powszechny problem stomatologiczny? To nic innego, jak efekt odkładania się na płytce nazębnej soli mineralnych, będących naturalnym składnikiem ludzkiej śliny.
Kamień nazębny jest więc zmineralizowaną postacią płytki nazębnej i składa się głównie ze związków wapnia i fosforu. Początkowo zaczyna odkładać się u podstawy zębów, zaraz przy linii dziąseł. Jeśli nie jest usunięty wystarczająco wcześnie, zaczyna powiększać się i obejmować coraz większy obszar zębów.
Płytka nazębna a kamień nazębny – różnice
Zarówno płytka nazębna, jak i kamień nazębny a próchnica to problem, który trzeba rozwiązać jak najszybciej. Zbagatelizowanie regularnego usuwania osadu z zębów doprowadza bowiem do poważnej choroby, która może skończyć się kosztownym leczeniem lub nawet utraceniem zębów.
W takim razie, jakie są podstawowe różnice pomiędzy płytką nazębną a kamieniem nazębnym? Płytka jest miękkim osadem bakteryjnym, który musi być na bieżąco usuwany z jamy ustnej – nawet kilka razy dziennie. Kamień nazębny jest zaś twardą warstwą, której nie pozbędziesz się z zębów samodzielnie. To kolejne stadium nieusuniętej na czas płytki bakteryjnej.
Kamień nazębny i płytka nazębna – jak usunąć je z zębów?
Niezwykle ważnym nawykiem, który pozwoli na skuteczne usuwanie płytki nazębnej, jest regularne mycie zębów przy użyciu szczoteczki i pasty do zębów. Poranny i wieczorny rytuał higieny jamy ustnej pozwoli Ci cieszyć się idealnie gładkimi oraz lśniącymi zębami, pozbawionymi wszelkich chorób.
Możliwe, że zastanawiasz się również: “Płytka nazębna – jak usunąć ją z trudno dostępnych miejsc w jamie ustnej?”. Do tego niezbędne jest regularne używanie nici dentystycznych i flosserów – docierają tam, gdzie szczoteczka nie jest w stanie i dzięki nim płytka nazębna naddziąsłowa może zostać łatwo usunięta.
W przeciwieństwie do płytki, kamień nazębny nie może zostać usunięty domowymi sposobami. Gdy uformował się już na Twoich zębach – jedyne, co możesz zrobić, to udać się do dentysty na profesjonalny zabieg skalingu, czyli właśnie usunięcia kamienia nazębnego. Lekarz używa do tego specjalnego narzędzia zwanego skalerem oraz kiretem, które rozbijają twardy osad i usuwają go z jamy ustnej. Gdy zaawansowane złogi kamienia nazębnego są przyczyną kieszonek dziąsłowych - wskazany jest zabieg kiretażu.
>> Dowiedz się więcej o higienizacji zębów
W tym przypadku dużo łatwiej jest zapobiegać, niż leczyć. Dlatego koniecznie wyposaż się w odpowiednie narzędzia do higieny jamy ustnej, które znajdziesz w naszym sklepie i pamiętaj o utrzymaniu dobrych nawyków każdego dnia!
Sprawdź także >> czym zajmuje się periodontolog
Bibliografia:
Khadija. K. Al-Dulaimy, Dental plaque and dental caries, 2006
National Institute of Dental and Craniofacial Research, Plaque: what is it and how to get rid of it, 1999
Golden State Dentistry, Dental tartar (calculus) – causes, prevention and removal, 2020
Hilary Parker, What is tartar? 6 tips to control buildup, 2023
Cleveland Clinic, Dental plaque, 2023
Zawn Villines, What are the differences between plaque and tartar?, 2020
