Zęby mleczne czyli pierwsze zęby w życiu człowieka, z reguły wypadają w tej samej kolejności, w jakiej wyrastały. Kiedy dokładnie to następuje? Trudno wskazać konkretny moment, ponieważ wypadanie mleczaków jest dłuższym procesem. Zwykle zaczyna się ok. szóstego roku życia. Wymiana zębów mlecznych na stałe trwa kilka lat i zależy od indywidualnych cech człowieka. Sprawdźmy od jakich czynników zależy kiedy wypadną mleczaki. Jakie odstępstwa powinny budzić niepokój? Wszystkiego dowiesz się z naszego artykułu.
- Zęby mleczne – ważny etap rozwoju dziecka
- Wypadanie mleczaków – jak to się dzieje?
- Kiedy wypadają mleczaki?
- Kiedy wypadają kolejne mleczaki? Schemat wypadania zębów mlecznych
- Wypadanie mleczaków – kiedy pomagać?
Zęby mleczne – ważny etap rozwoju dziecka
Pojawienie się pierwszych zębów, czyli ząbkowanie, oraz wypadanie mleczaków, to ważne punkty w rozwoju dziecka. Są to momenty nieco symboliczne, bowiem ich początek oznacza gotowość do przyjmowania nowych produktów. Dziecko rozwija się, dorasta i zmieniają się jego potrzeby. W każdym momencie zęby dziecka wymagają dbałości. Odpowiednią ochronę przed próchnicą zapewnią dobrej jakości pasty do zębów dla dzieci. Doskonale wzmacniają szkliwo i działają przeciwbakteryjnie.
Produkty powiązane
Mleczaki wykształcają się z zawiązek zębów, które powstają już w życiu płodowym. Dlatego możliwe jest, choć niezmiernie rzadko, by noworodek przyszedł na świat już z wyrżniętymi mleczakami. Nie jest to jednak pożądane zjawisko i zalicza się je do anomalii. Wszystko powinno się odbywać w swoim czasie – zarówno pojawienie się, jak i wypadanie mleczaków. Sprawdź także które zęby wychodzą pierwsze u dziecka.
Wypadanie mleczaków – jak to się dzieje?
Wypadanie mleczaków to genialne zjawisko stworzone przez naturę. Warto nadmienić, że występuje nie tylko u ludzi, ale i u zwierząt. Rozwój ciała – dojrzewanie organizmu, wzrost i zmieniające się potrzeby żywieniowe – to wszystko wiąże się z wymianą mleczaków na zęby stałe.
Wypadanie mleczaków to fizjologiczny proces, który pozwala wymienić zęby mniejsze i słabsze, na większe i mocniejsze. Zęby stałe rozwijają się w szczęce dużo wcześniej zanim wypadną mleczaki. Czekają pod zębami mlecznymi na swoją kolej. Jeśli z jakiegoś powodu dziecko ma wykonywane zdjęcie RTG szczęki – można zobaczyć na nim pod zębami mlecznymi rząd zębów stałych.
Kiedy wypadają mleczaki?
Zastanawiasz się kiedy Twojemu dziecku zaczną wypadać mleczaki? Podobnie jak wiele różnych etapów rozwoju (np. nauka chodzenia czy mówienia), tak i wypadanie mleczaków jest objęte pewnym marginesem czasowym. Zależy to od uwarunkowań genetycznych. Dziewczynkom szybciej wypadają mleczaki.
- Wypadanie mleczaków rozpoczyna się między 6. a 8. rokiem życia
- Cały proces może potrwać do 12. roku życia
Zobacz >> jaką szczoteczkę elektryczną wybrać dla dziewczynki
Wypadanie mleczaków oznacza wymianę w sumie 20 zębów, więc proces musi przebiegać stopniowo. O zbyt szybkiej utracie mleczaków mówimy, gdy dziecko nie ma jeszcze 5 lat. Wypadanie mleczaków w tak wczesnym wieku można oznaczać poważne problemy ze zdrowiem, m.in.:
- choroby dziąseł
- łuszczycę
- cukrzycę
Przedwczesna utrata zębów mlecznych może być spowodowana próchnicą. To groźne zjawisko, które ma negatywne skutki dla kondycji zębów stałych. Zaniedbania w tym zakresie to przede wszystkim ogromne ryzyko, że zęby stałe wyrosną już z próchnicą. Dlatego trzeba pamiętać, że mleczaki wymagają nie mniejszej troski niż zęby stałe. Więcej dowiesz się z artykułu jak dbać o zęby niemowlaka?. Zęby mleczne, oprócz tego, że służą do rozdrabniania pokarmów, odgrywają ważną rolę podczas nauki prawidłowej wymowy. Jeśli wypadanie mleczaków nie rozpocznie się po ósmych urodzinach – należy zasięgnąć porady lekarza.
Opóźniające się wypadanie mleczaków może oznaczać:
- nieprawidłowy rozwój szczęki (niewykształcenie się zębów stałych)
- brak witaminy D
- krzywicę
- celiakię
- choroby tarczycy
- mukowiscydozę
Zabiegiem, który pozwoli wzmocnić zęby dziecka i uchronić je przed próchnicą jest fluoryzacja.
Kiedy wypadają kolejne mleczaki? Schemat wypadania zębów mlecznych
Kiedy należy spodziewać się wypadania mleczaków? Przedstawiamy uogólnioną kolejność:
| Wiek dziecka | Kolejność wypadania mleczaków |
| 6-7 lat | 1. dolne jedynki 2. górne jedynki |
| 7-8 lat | 3. dolne dwójki 4. górne dwójki |
| 9-12 lat | 5. dolne kły |
| 10-12 lat | 6. górne kły 7. trzonowce – czwórki i piątki |
Zaleca się by rodzice zwracali uwagę kiedy wypadają mleczaki, by w razie nieprawidłowości skonsultować się ze stomatologiem. Odchylenia od przedstawionego schematu wypadania mleczaków nie muszą wcale oznaczać problemów zdrowotnych, ale warto sprawdzić to u specjalisty.
Dowiedz się więcej na temat >> pierwszej wizyty z dzieckiem u dentysty
Wypadanie mleczaków – kiedy pomagać?
Kiedy mleczaki wypadają, towarzyszy temu zrozumiały niepokój dziecka. Najpierw ząbki zaczynają się chwiać coraz bardziej, aż podczas jedzenia lub mycia zębów zostają wyplute. Rodzice często zastanawiają się czy trzeba „pomóc” wypaść mleczakowi. Najczęściej nie ma takiej potrzeby. Z pewnością odradza się jakiekolwiek działanie na siłę. Być może pamiętacie metodę z dawnych lat (proponowaną najczęściej przez starsze rodzeństwo) polegającą na przywiązaniu nitki do zęba i pociągnięciu. Otóż to nie jest dobry pomysł. Można w ten sposób uszkodzić dziąsło i spowodować niepotrzebnie dużą ranę.
Jeśli ząb mleczny trzyma się ewidentnie na ostatnich włóknach tkanki – można mu pomóc. Wizyta u dentysty w sprawie wypadania mleczaków jest wskazana, gdy proces ten wciąż nie zakończył się po 12. roku życia.
Problemy z wypadaniem mleczaków mogą być spowodowane ich zaawansowaną próchnicą.
Kiedy wypadają mleczaki - trzeba pomyśleć o nowych produktach do higieny jamy ustnej. Dla dzieci starszych zostały opracowane pasty do zębów o odpowiednim składzie, który zapewni im optymalną ochronę przed próchnicą.
Produkty powiązane
Kiedy mleczaki zaczynają wypadać, a najlepiej gdy dopiero zaczynają się ruszać, warto porozmawiać z dzieckiem i wyjaśnić mu co będzie się działo i dlaczego. Dzięki temu zapobiegniemy niepotrzebnym lękom i histerii. Najważniejsze, to uspokoić młodego człowieka, że to nie boli, lecz wszystko odbywa się zgodnie z naturalnym rytmem i każdy przez to przechodzi. Zwróć uwagę swojego dziecka na rówieśników z otoczenia, którzy już mają za sobą pierwsze doświadczenia z wypadaniem mleczaków. No i że jest to zdecydowanie powód do dumy.
Bibliografia:
- P. Nadelman, N. Bedran, M. Magno, D. Masterson i inni, Premature loss of primary anterior teeth and its consequences to primary dental arch and speech pattern: A systematic review and meta-analysis [w:] International Journal of Paediatric Dentistry 2020 Nov;30(6) (dostęp: 15.09.2023).
- K. Spodzieja, D. Olczak-Kowalczyk, Premature Loss of Deciduous Teeth as a Symptom of Systemic Disease: A Narrative Literature Review [w:] International Journal of Environmental Research and Public Health 2022 Mar 13;19 (dostęp: 15.09.2023).
- P. Nadelman, K. Garate, A. Oliveira i inni, Dental arch perimeter changes as a result from premature loss of primary anterior teeth due to trauma: A case series in infant and pre-school children [w:] International Journal of Paediatric Dentistry 2021 Sep;31(5) (dostęp: 15.09.2023).
