W gabinecie dentystycznym możesz spotkać się z informacją, że zabieg będzie przeprowadzony w koferdamie. Co to znaczy? Choć nazwa jest dla laika bardzo tajemnicza, to nie jest to nic groźnego. Koferdam używany jest w stomatologii do odseparowania zęba lub zębów, które będą poddane leczeniu. Sprawdź jaka różnica wynika z zastosowania koferdamu i w jakich procedurach ma on zastosowanie.
W artykule wyjaśniamy:
- Co to jest koferdam?
- Po co stosuje się koferdam?
- Do jakich zabiegów używany jest koferdam?
- Czy istnieją przeciwwskazania do użycia koferdamu?
Co to jest koferdam?
Koferdam nie jest nowym wynalazkiem, bowiem pierwszy jego prototyp został stworzony pod koniec XIX wieku przez nowojorskiego dentystę Sanforda Christie Barnuma. Dziś koferdam to jedno z nowoczesnych akcesoriów wyposażenia gabinetu stomatologicznego. Jest to coś w rodzaju lateksowej, nitrylowej lub silikonowej serwety, której zadaniem jest ochrona obszaru, którym zajmuje się lekarz.
Elastyczny arkusz zapobiega napływowi śliny. Coraz więcej profesjonalnych placówek decyduje się na zamianę wałeczków stomatologicznych czy chłonnych gazików właśnie na koferdam. Europejskie Stowarzyszenie Endodoncji zaleca, by traktować stosowanie koferdamu jako standard.
Produkty powiązane
Koferdam dentystyczny służy przede wszystkim jako antyseptyczne zabezpieczenie leczonego zęba. Sterylny materiał pozwala precyzyjnie odseparować niezbędną przestrzeń, a dzięki temu zapewnić lepszą dostępność specjaliście i zminimalizować ryzyko przedostania się drobnoustrojów w miejscu wykonywanego zabiegu. Koferdam szczelnie przylega do szyjki opracowywanego zęba i izoluje w ten sposób pole zabiegowe.
Po co stosuje się koferdam?
Użycie koferdamu do zabiegu dentystycznego tworzy kontrast, który zapewnia lekarzowi lepszą widoczność i precyzję działania, a to przyspiesza wykonanie wszystkich czynności. Czas przeprowadzanej procedury skraca się też dlatego, że pacjent nie musi w trakcie zabiegu przepłukiwać jamy ustnej.
Fizyczna bariera jaką jest koferdam, chroni przed przedostawaniem się śliny do leczonego zęba, a więc redukuje ryzyko zakażeń i rozprzestrzeniania się patogenów. Zapobiega też potencjalnym urazom sąsiadujących tkanek miękkich. Ma to tym większe znaczenie, im bardziej czasochłonny jest zabieg. Gdy jama ustna osłonięta jest koferdamem – lusterko stomatologiczne, którym lekarz się posługuje, jest chronione przed zaparowywaniem z oddechu, a więc daje lepszą widoczność.
Produkty powiązane
Koferdam służy także zwiększeniu komfortu i bezpieczeństwa pacjenta. Elastyczna serweta odpowiednio rozpięta w jamie ustnej, chroni drogi oddechowe m.in. przed przedostaniem się usuwanych tkanek, preparatów używanych podczas leczenia zębów, zanieczyszczeń czy małych narzędzi. A zatem korzyści wynikające ze stosowania koferdamu to zarówno podniesienie poziomu higieny zabiegu, jak i komfortu dla pacjenta i lekarza.
Można spotkać koferdamy w różnych grubościach i kolorach – np. czarnym, niebieskim, zielonym lub fioletowym. Dentysta wybiera taki, który zapewnia mu najlepszą widoczność.
Sprawdź ranking antybakteryjnych płynów do płukania jamy ustnej
Do jakich zabiegów używany jest koferdam?
Koferdam ma dość szerokie zastosowanie: w endodoncji i stomatologii zachowawczej. Jest niezbędny podczas leczenia kanałowego pod mikroskopem. Większa sterylność w trakcie zabiegu zmniejsza niebezpieczeństwo wystąpienia powikłań, takich jak zapalenie tkanek okołowierzchołkowych.
Koferdam poprawia też jakość:
- leczenia próchnicy i ubytków
- odbudowy zębów
- leczenia protetycznego
W niektórych przypadkach użycie koferdamu nie jest możliwe. Dzieje się tak, gdy ścianki zęba są znacznie zniszczone i brakuje korony.
Dentyści wykorzystują koferdam przy lakowaniu bruzd oraz do różnych zabiegów z zakresu implantologii i stomatologii estetycznej, m.in.:
- piaskowanie
- wybielanie zębów
- cementowanie licówek
- mocowanie koron
Sprawdź >> jak wybielić zęby w domu?
Produkty powiązane
Stosowanie koferdamu ma wpływ na trwałość wypełnień ubytków. Przy materiałach kompozytowych bardzo ważne jest zapewnienie suchych warunków, co jest niełatwe w środowisku jamy ustnej. Największe trudności występują podczas leczenia zębów trzonowych, które są położone najdalej w łukach zębowych.
Do zamocowania koferdamu w jamie ustnej potrzebne są jeszcze inne akcesoria, takie jak klamry, kleszcze i ramka do mocowania koferdamu. Fachowcom zajmuje to dosłownie kilka chwil.
Czy istnieją przeciwwskazania do użycia koferdamu?
Koferdam nie może spowodować żadnych komplikacji czy trudności podczas leczenia zębów. Jeśli pacjent ma uczulenie na lateks – wówczas lekarz wybiera koferdam bezlateksowy. Problem z koferdamem mogą mieć natomiast pacjenci, u których występują silne lęki, np. klaustrofobia.
Produkty powiązane
Źródła:
- European Society of Endodontology, Quality guidelines for endodontic treatment: consensus report of the European Society of Endodontology [w:] International Endodontic Journal 2006 Dec;39(12)
- S. Patel, S. Hamer, A simple guide to using dental dam [w:] British Dental Journal 2021 May 28;230(10)
- Ł. Suchodolski, Koferdam w endodoncji [w:] Praktyczna Stomatologia PRACTISE & CASES
