Szkliwo jest niezwykle istotną i niezastąpioną częścią naszego uzębienia. Jest to najtwardsza tkanka w organizmie człowieka, stanowiąca pierwszą linię obrony przed działaniem czynników zewnętrznych i kwasów. Niestety, szkliwo zęba jest również podatne na uszkodzenia, które mogą prowadzić do różnych problemów, takich jak próchnica i nadwrażliwość. Czy odbudowa szkliwa zębów jest możliwa? To pytanie nurtuje wielu pacjentów, którzy zauważyli, że ich zęby straciły swoją naturalną białą barwę lub stały się bardziej wrażliwe. Dowiedz się wszystkich najważniejszych informacji na temat szkliwa i jego odbudowy!
Najważniejsze informacje:
- Czym jest szkliwo zęba – z czego się składa i czemu służy?
- Czy szkliwo samodzielnie się regeneruje?
- Jak można wzmocnić szkliwo zębów?
- Odbudowa szkliwa – zabieg remineralizacji
Czym jest szkliwo zęba – z czego się składa i czemu służy?
Szkliwo zęba to najbardziej zewnętrzna i najtwardsza warstwa tkanki zęba. Jest to substancja, która pokrywa koronę zęba – widoczną część znajdującą się powyżej dziąseł. Jest ono bardzo istotne dla zdrowia zębów i odgrywa kluczową rolę w ich funkcjonowaniu. Szkliwo ma jasną barwę, która może mieć odcień biały, żółtawy lub niebieskawy.
Skład szkliwa:
- Hydroksyapatyt - jest to główny składnik szkliwa i stanowi około 96% jego masy. Hydroksyapatyt to krystaliczny związek mineralny, który nadaje szkliwu jego twardość i odporność na uszkodzenia mechaniczne.
- Woda - pozostała część szkliwa to woda, stanowiąca około 4% masy. Pomaga utrzymać szkliwo nawilżone i elastyczne.
Funkcje szkliwa:
- Ochrona
Szkliwo stanowi pierwszą linię obrony zęba przed działaniem czynników zewnętrznych, takich jak kwasowość w pożywieniu i napojach, oraz mechanicznymi siłami podczas żucia. Chroni również zęby przed bakteriami i innymi mikroorganizmami.
- Twardość
Ze względu na obecność krystalicznego hydroksyapatytu, szkliwo jest niezwykle twarde. Dzięki temu zęby są zdolne skutecznie miażdżyć pokarm podczas żucia.
- Izolacja termiczna
Szkliwo jest dobrym izolatorem termicznym. Chroni nerw zęba przed nagłymi zmianami temperatury, co pomaga unikać nadwrażliwości zębów na gorące i zimne napoje czy jedzenie.
- Estetyka
Biała i przezroczysta struktura szkliwa wpływa na estetykę uśmiechu, nadając zębom zdrowy i atrakcyjny wygląd.
Czy szkliwo samodzielnie się regeneruje?
Szkliwo zęba nie posiada zdolności do samodzielnej regeneracji. Jest jedyną tkanką w ludzkim organizmie, która nie posiada komórek i nie ma zdolności do samonaprawy. Oznacza to, że jeśli szkliwo zostanie uszkodzone, na przykład przez próchnicę, nie jest w stanie się samoistnie odbudować.
Szkliwo jest niezwykle twardą i wytrzymałą substancją, ale mimo to wrażliwe jest na działanie kwasów i bakterii, które mogą prowadzić do jego erozji. Gdy raz szkliwo zostanie uszkodzone, w wyniku tego procesu, utracone zostają minerały, co powoduje powstanie ubytków w zębie.
Dlatego tak ważne jest dbanie o szkliwo i unikanie czynników, które mogą je uszkodzić. Przede wszystkim, zbyt częste spożywanie słodyczy i napojów kwasowych, jak również niewłaściwa technika szczotkowania zębów, może powodować stopniową erozję szkliwa. Szczególnie narażone na uszkodzenia są także zęby poddawane wybielaniu, ponieważ wiele metod wybielania może powodować tymczasową nadwrażliwość i osłabienie szkliwa.
Jak można wzmocnić szkliwo zębów?
Należy pamiętać o tym, że trwała erozja szkliwa zębów jest nieodwracalnym procesem, dlatego należy dbać o odpowiednie działania profilaktyczne, by nie dopuścić do demineralizacji szkliwa. Przede wszystkim, należy zadbać o odpowiednią dietę. Wprowadzenie do jadłospisu żywności bogatej w wapń, fosfor i witaminę D jest kluczowe dla zdrowia szkliwa. Produkty mleczne, orzechy, nasiona, zielone warzywa i ryby są bogate w składniki odżywcze, które pomagają w zachowaniu jego odpowiedniej kondycji. Cukry i kwas zawarte w słodyczach i napojach gazowanych powodują erozję szkliwa. Ograniczenie spożycia tych produktów pomoże w jego ochronie i zmniejszy ryzyko próchnicy. Należy również pamiętać o przerwach między posiłkami, ponieważ niezwykle istotne jest przywrócenie odpowiedniego pH w jamie ustnej.
Produkty powiązane
We wzmacnianiu szkliwa nieoceniona jest prawidłowa higiena jamy ustnej. Regularne mycie zębów co najmniej dwa razy dziennie za pomocą pasty do zębów z fluorem oraz nitkowanie pomaga w utrzymaniu higieny jamy ustnej i zmniejsza ryzyko rozwoju ubytków. Dobre rezultaty przynosi również korzystanie z płukanek do ust zawierających fluorek, które wzmacniają szkliwo i chronią zęby przed próchnicą.
Odbudowa szkliwa – zabieg remineralizacji
Zabieg remineralizacji u dentysty jest procedurą mającą na celu wzmocnienie szkliwa zębów poprzez dostarczenie substancji zawierających minerały, takie jak fluor, wapń i fosforan. Zabieg ten jest stosowany w przypadkach, gdy szkliwo jest lekko uszkodzone lub osłabione, co może prowadzić do nadwrażliwości, początkowej próchnicy lub erozji szkliwa.
Na początku dentysta oczyści zęby z osadu i płytki bakteryjnej, aby przygotować powierzchnię do aplikacji preparatu remineralizującego. Wykorzystuje się do tego m.in. piaskowanie zębów. W zabiegu remineralizacji szkliwa stosuje się specjalny preparat zawierający minerały, głównie fluorek, który jest wchłaniany przez szkliwo. Fluorek ma zdolność wzmocnienia i odbudowy szkliwa, co zmniejsza ryzyko powstawania ubytków. W niektórych przypadkach specjalista stosuje również lakier z fluorem, który nakładany jest na powierzchnię zębów. Ten lakier działa jako długotrwała osłona i uwalnia fluorek przez kilka miesięcy, wspomagając proces remineralizacji.
Zabieg remineralizacji zazwyczaj jest bezbolesny i szybki. Może być stosowany u osób w różnym wieku, a szczególnie polecany jest dla pacjentów z nadwrażliwością zębów, osłabionym szkliwem lub podwyższonym ryzykiem powstawania próchnicy.
Bibliografia:
- https://www.wikihow.com/Restore-Tooth-Enamel
- https://www.webmd.com/oral-health/tooth-enamel-erosion-restoration
- https://www.dentaly.org/us/oral-health/remineralize-teeth
