Nadwrażliwość zębów oznacza nadmierne reakcje na bodźce związane z dotykiem i temperaturą (zarówno pożywienia, jak i powietrza). Jest to doświadczenie bolesne, choć krótkotrwałe. Przyczyn, które za tym stoją, jest kilka. Czy można pozbyć się nadwrażliwości zębów? Jakich błędów nie popełniać, by nie doprowadzić do nadwrażliwości zębów?
Poradnik – jak pozbyć się nadwrażliwości zębów?
- Nadwrażliwość zębów – powszechny problem wielu z nas
- Co powoduje nadwrażliwość zębów?
- Nadwrażliwość zębów jako konsekwencja problemów zdrowotnych
- Sposoby na nadwrażliwość zębów
Nadwrażliwość zębów – powszechny problem wielu z nas
Nadwrażliwość zębów oznacza nagły, przeszywający ból zębów pojawiający się najczęściej przy spożywaniu zimnych, gorących, a czasem także i kwaśnych produktów. Bardzo często dotyczy to kłów i zębów przedtrzonowych, rzadziej siekaczy i trzonowych.
Najbardziej czułe miejsca znajdują się blisko szyjek zębowych. Niektórzy doświadczają tego nieprzyjemnego odczucia nabierając zimne powietrze przy oddychaniu przez usta, gdy na dworze jest niska temperatura.
Rzadziej zdarza się nadwrażliwość zębów jako reakcja na mycie, w bezpośrednim dotyku ze szczoteczką.
Nadwrażliwość zębów spotyka ponad połowę społeczeństwa. Czasem jest to epizod będący skutkiem ubocznym zabiegów stomatologicznych, np. kiretażu lub skalingu. Nadmierne reakcje na bodźce ustępuje w takich przypadkach zwykle po 2-3 tygodniach.
Co powoduje nadwrażliwość zębów?
Bezpośrednim powodem nadwrażliwości zębów są odsłonięte kanaliki zębowe. Zębina jest tkaną unerwioną, a więc wrażliwą (dowiedz się więcej o budowie zęba). Gdy ząb jest zdrowy – zębinę otacza odpowiednio grube szkliwo oraz dziąsła. Jeżeli szkliwo jest zbyt cienkie lub uszkodzone (przez szczeliny i pęknięcia) – zakończenia nerwowe nie mają właściwej bariery ochronnej i są podatne na reakcje. Rejon szyjek zębowych również staje się nadwrażliwy, jeśli dziąsła je odsłaniają.
Powodem nadwrażliwości zębów jest:
- próchnica (czyli ubytki w szkliwie)
- zbyt mocne szczotkowanie zębów
- nieodpowiednio dobrana szczoteczka (zobacz jaką wybrać szczoteczkę do zębów – miękką czy twardą?)
- zalegający kamień nazębny
- stosowanie pasty do zębów o wysokim poziomie ścieralności
- demineralizacja szkliwa
Nadwrażliwość zębów jako konsekwencja problemów zdrowotnych
Ostatni z wymienionych powodów nadwrażliwości zębów, czyli demineralizacja szkliwa, wymaga rozwinięcia. Osłabienie tkanki ochraniającej zębinę może być spowodowane różnymi czynnikami. Jednym z nich może być niedobór witamin i składników mineralnych. Na osłabienie szkliwa wpływają także czynniki zewnętrzne, takie jak wybielanie zębów. Sprawdź też jak wybielić zęby w domu.
Większe ryzyko wystąpienia nadwrażliwości zębów dotyczy osób cierpiących na chorobę refluksową Nieprawidłowy poziom pH w jamie ustnej sprzyja erozji szkliwa i większej podatności na próchnicę. To samo zjawisko występuje u osób, które z jakiejś przyczyny doznają częstych wymiotów (np. przy zaburzeniach odżywiania lub w trakcie ciąży).
Stomatolodzy mają niekiedy do czynienia z ubytkami szkliwa, które nie są wywołane próchnicą. W zależność od specyfiki zjawiska nazywamy to abfrakcją lub atrycją. Porównaj to z abrazją zębów.
Nadmierne ścieranie się szkliwa może być spowodowane wadami zgryzu. Dowiedz się więcej na temat przodozgryzu.
Na nadwrażliwość zębów wpływ ma także bruksizm, czyli zjawisko mimowolnego zgrzytania zębami. Silne ściskanie szczęk może powodować ścieranie się szkliwa, a nawet jego pęknięcia.
Związek z osłabieniem szkliwa i jego uszkodzeniami, a co za tym idzie – z nadwrażliwością zębów mają niektóre nawyki, np.:
- duża ilość słodyczy w diecie, który sprzyja rozwojowi próchnicy
- wysokie spożycie cytrusów i innych kwaśnych produktów (w tym też soków)
- obgryzanie paznokci lub przygryzanie twardych przedmiotów (np. długopisu)
Sposoby na nadwrażliwość zębów
Warto podjąć świadome działania by pozbyć się nadwrażliwości zębów lub ją ograniczyć. To bardzo ważne, ponieważ osoby doznające bólu w trakcie mycia zębów mogą odruchowo i nieświadomie wykonywać czynności higieniczne niedokładnie. A to tylko pogłębia problemy.
Co zatem możemy zrobić by pozbyć się nadwrażliwości zębów?
1. Wymień szczoteczkę do zębów na miękką
Zrezygnuj ze szczoteczki twardej i wybierz dobrej jakości szczoteczkę o delikatnym włosiu. Specjalnie zaprojektowane włókna oczyszczają zęby z osadów, ale nie naruszają szkliwa.
Produkty powiązane
2. Zwróć uwagę na technikę mycia zębów
Bardzo ważna jest prawidłowa technika szczotkowania zębów. Negatywny wpływ na stan szyjek zębowych ma mocne szorowanie zębów równolegle do linii dziąseł. Dla bezpieczeństwa dziąseł wykonuj ruchy okrężne na przemian z ruchami wymiatającymi. Warto również włączyć do swojej rutyny higienicznej irygator do zębów.
3. Zapobiegaj odkładaniu się kamienia nazębnego
Dbaj o prawidłową higienę zębów, ze szczególnym uwzględnieniem ochrony przed gromadzeniem się kamienia nazębnego. Używaj preparatów dobrej jakości, które wzmocnią Twoje zęby. Świetnie sprawdzają się płyny do płukania jamy ustnej
Produkty powiązane
4. Stosuj preparaty przeznaczone dla osób z nadwrażliwością zębów
W dobrych sklepach i aptekach dostępne są m.in. specjalne żele do stosowania bezpośrednio na zęby, które zawierają hydroksyapatyt. Zawarte w nich substancje aktywne przynoszą ulgę, uszczelniają kanaliki i zapobiegają nadmiernym reakcjom. Jeśli doświadczasz nadwrażliwości zębów – stosuj te produkty regularnie.
Produkty powiązane
5. Zmagasz się z bruksizmem? Być może rozwiązaniem dla Ciebie będzie szyna relaksacyjna
Dowiedz się więcej na temat szyny relaksacyjnej. Jeśli problem zgrzytania zębami dotyczy Ciebie - skonsultuj ze swoim dentystą pomysł zastosowania tego produktu. Jeśli specjalista potwierdzi zasadność, doradzi też jaki typ szyny będzie dla Ciebie najlepszy.
6. Dbaj o dziąsła i profilaktykę chorób przyzębia
Na zdrowie dziąseł duży wpływ ma zapobieganie odkładaniu się kamienia nazębnego. Możesz o to zadbać stosując dobry płyn do płukania jamy ustnej. Warto też regularnie odwiedzać gabinet dentystyczny, bowiem specjalista może usunąć złogi np. poprzez piaskowanie.
Produkty powiązane
Bibliografia:
- D. Clark, L. Levin, Non-surgical management of tooth hypersensitivity [w:] International Dental Journal 2016 Oct;66(5) (dostęp: 30.11.2023).
- I. Porto, A. Andrade, M. Montes, Diagnosis and treatment of dentinal hypersensitivity [w:] Journal of Oral Science 2009 Sep;51(3) (dostęp: 30.11.2023).
- L. Petersson, The role of fluoride in the preventive management of dentin hypersensitivity and root caries [w:] Clinical Oral Investigations 2012/12 (dostęp: 30.11.2023).